Van onzekerheid naar kans.
Het jaar loopt in december op zijn einde. Dat is zeker.
Het leven stopt ooit. Dat is zeker.
En verder is alles onzeker.
En daar kun je in principe niet goed mee omgaan.
In deze post lees je hoe je van onzekerheid naar kans en winst gaat.
Want 1 ding is zeker; angst belemmert en zorgt voor verkramping.
Nog 1 ding is zeker; als je positief omgaat met angst dan geeft dat duidelijkheid, kracht en ontspanning. Door vertrouwen.
“Angst klopt aan de deur, vertrouwen doet open en ziet niemand staan.”
BREINWERKING
Allereerst bekijken we de werking van het brein.
En dan beginnen we met het primitiefste deel; het reptielenbrein. Dat deel is erop gebaseerd om ons te beschermen met als hoofdtaak vriend van vijand te onderscheiden en te bepalen of je moet vluchten, vechten of bevriezen.
Overleven, voortplanten en leefruimte zijn de essentie. Hoe je je daarbij voelt en wat de ander daarvan vindt, is iets wat dit deel niet kan onderscheiden. De verwerkings- en reactiesnelheid van dit brein is superieur aan de andere twee delen. Het communiceert door directe en impulsieve aansturing van gedachtes, lichaam en gedrag. Er is geen filter, je ziet hier de rauwe mens.
Iets moderner is het zoogdierenbrein dat om het reptielenbrein heen ligt. Dat deel zorgt voor emoties, de sociale context en gedrag. Dat helpt je om nog beter te overleven. Het heeft ook te maken met hoe je leiding ontvangt, open staat voor de mening en het gedrag van anderen en hoezeer je jezelf bloot kunt geven.
Het zoogdierbrein communiceert middels emoties;
- Angst – beschermt jouw veiligheid en behoedt je daarmee voor gevaarlijk of afwijkend gedrag
- Boosheid – geeft je de kracht om je te verdedigen en jouw belangen te beschermen, geeft ook een signaal aan de ander dat die een grens heeft overschreden
- Verdriet – zorgt ervoor dat je uiting geeft aan verlies en dat dat verwerkt wordt, remt agressie bij de ander
- Blijdschap – geeft positieve energie, levenslust, zorgt voor herstel en geeft je het signaal dat je op de goede weg bent
Deze emoties sturen je gedrag in sterke zin. Het reptielenbrein is de dominante factor in onze hersenen en samen met het zoogdierenbrein verantwoordelijk voor het registreren van ervaringen, het beheren van jouw fysiologie en je identificatievermogen (comfort, veiligheid, bedreigingen, honger, vermoeidheid, verlangen, plezier, pijn).
Als laatste bestaat er het menselijk brein, modern en traag. Hoofddoel is dat dit deel jezelf in emotie en gedrag reguleert en daarmee vooral op zoek is naar balans en rechtvaardiging (van het eigen gedrag, aannames of gedachten). Intelligente acties zoals; plannen, tijd, remming van gedrag, worden door dit deel aangestuurd.
Maar pas op; de andere twee delen zijn daarin dominant! Ongeacht intellect, wilskracht of doorzettingsvermogen.
We kunnen dus stellen dat de mens maar heel beperkt bewust de regie heeft over zijn eigen handelen omdat hij een emotioneel wezen is. Ook jij dus. Eigenlijk ben je de hele dag bezig met het vermijden van pijn en het verkrijgen van geluk, in alles wat je doet.
CONDITIONERING
En dan zijn we er nog niet want behalve de basiswerking van je brein wordt je vanaf je geboorte voortdurend geconditioneerd door jouw omgeving.
Kijk maar even mee naar deze opsomming;
- Ouders die gebukt gaan onder de last van hoe zij zelf zijn opgevoed.
- Ouders die bang zijn om het fout te doen of pedagogisch beperkt zijn.
- Leraren die onbekwaam zijn en meer orde handhaven dan onderwijzen.
- Het schoolsysteem dat gericht is op afrekenen in plaats van ontdekken c.q. spelend leren.
- Onderwijs dat gericht is op kennisoverdracht en voorbij gaat aan competentie ontwikkeling.
- Groepsgedrag; de noodzaak om bij anderen in de smaak te vallen en daarvoor af te wijken van eigen waarden en behoeften.
- Sociaal-maatschappelijke systemen die gericht zijn op de onderdrukking van authenticiteit; afhankelijkheid, informatie beïnvloeding, angstcultuur, algoritmes die je laten kopen en lezen wat machthebbers (industrieën) wenselijk vinden.
- Onderwijs en bedrijfsculturen die niet inzetten op persoonlijke groei, onafhankelijkheid en eigenaarschap.
- Bekijk deze korte video om je een indruk te geven van wat er al in je leven is gebeurd; (7) ID&T Release – YouTube
En het laatste wat ons vatbaar maakt voor onzekerheid; de ingeprente schijnwerkelijkheid dat de mens en onze processen superieur zijn en daardoor grip hebben op alle risico’s. Het idee dat je alle risico’s kunt beheersen of kunt uitsluiten is heersend geworden in de maatschappij en in de wetenschap. Alles in bedrijven, samenlevingen, media en politiek is erop gericht om mensen de hand boven het hoofd te houden. Om ze nooit bloot te stellen aan gevaar of het idee dat zij überhaupt gevaar zouden kunnen lopen.
Levensgevaarlijk natuurlijk, bij het geringste spoortje van gevaar vlucht je ervoor, in de zin van dat je om je heen gaat kijken wie je gaat redden in plaats van hoe je jezelf kunt redden…
We vertrouwen er bijvoorbeeld op; dat ánderen moeten zorgen voor onze sociale veiligheid, dat medicatie en operatie beter (gemakkelijker is) dan leefstijlaanpassingen, electrische fiets rijden prevaleert boven stampen op de pedalen bij tegenwind, werkgevers die wij verantwoordelijk houden voor wat wij nodig denken te hebben, het ongezonde idee dat de overheid altijd doet en laat wat goed is voor het volk terwijl in werkelijkheid geo-politieke en industriële belangen voorop gaan, dat er enorme bedragen en inspanningen horen te worden ingezet om elk risico voor jou uit te sluiten….
Je bent volledig afhankelijk geworden van anderen en ziet elke onzekerheid als een negatief risico. Angst overheerst, zonder dat je je ervan bewust bent.
Samengevat; jouw denkwijze en gedrag wordt niet door bewust-zijn maar door emoties gestuurd waarbij het vermijden van pijn (angst) en het verkrijgen van geluk (comfort) voorop staan. Dagelijks en heel je leven wordt je vanuit verschillende invalshoeken afhankelijk gemaakt van externe zekerheid en onzeker gemaakt over je eigen capaciteiten. Een zwart-wit verhaal dat nuancering mist, maar je hopelijk wel doet inzien dat je in ieder geval moeite zult hebben in het omgaan met risico’s; je bent er bang voor, niet op getraind en je hele systeem is er niet op ingericht.
ONTSNAPPING
Er is nog hoop! Gelukkig kent ons brein de mogelijkheid om zich voortdurend aan te passen aan nieuwe omstandigheden waarbij je kunt leren om vanuit een ander gezichtspunt te denken en te handelen of andere vaardigheden in te zetten indien eerder gedrag nutteloos bleek. Zelfs kun je leren om een andere waarheid te hanteren die haaks staat op vroegere waarden en belangen. Dat verschijnsel noemen we neuroplasticiteit. Hersenen maken voortdurend nieuwe verbindingen tussen verschillende cellen en hersendelen. Ook versterken ze voortdurend bestaande verbindingen die oude waarheden en oud gedrag weer dominant en voor de hand liggend kunnen maken.
Laten we ons op de positieve verandering focussen.
Aandacht voedt!
En zo werkt het letterlijk.
Door de focus te verleggen van risico’s naar kansen stimuleer je andere delen van de hersenen. Daarmee ga je van angst, overlevingsmodus en verlamming naar ontspanning, creativiteit en daadkracht. In onze trainingen leer je vanuit veertrouwen verbonden te zijn. Verbonden met jezelf, je team en je organisatie. Check deze link maar eens KRACHTIG LEIDERSCHAP IN 48 UUR (krachtzat.nl)
Een voorbeeld; als jonge militair lukte het mij niet om verder dan 4,15 meter te springen terwijl 5,00 meter de eis was. Ik geloofde na vele pogingen dan ook echt dat het mij niet zou lukken. Dat, ondanks dat ik aan mijn techniek zou blijven schaven, mijn fysiologie een beperking kende. Mijn geloof werd mijn waarheid en mijn mindset werd statisch (daarin heb je voor jezelf bepaald dat verandering en groei niet haalbaar is, dat je leven/denken/gedrag onveranderbaar is). Dat merkte mijn atletiektrainer. Hij zei vervolgens dat hij een hoopje zand op 4,10 meter maakte (veilig, haalbaar, acceptabel) en gaf mij de opdracht om net over dat hoopje te springen (nog steeds passend binnen mijn werkelijkheid). Dat lukte en mijn trainer feliciteerde mij met het behalen van de eis. Hij had het hoopje zand op 4,55 meter gelegd en ik sprong net over de 5,00 meter…. Zo leerde ik dat ik mijzelf behoorlijk kon verbeteren in veel dingen, als ik maar zou geloven in mogelijkheden.
Je maakt voor een groot deel je eigen werkelijkheid. En dat kan een gevangenis of een speeltuin zijn.
Door steeds vaker positief te denken en succesvol gedrag te vertonen, worden de “paadjes” in je hersenen naar die nieuwe mogelijkheden steeds sterker en voor de hand liggender. Je nieuwe gedrag wordt steeds normaler en gemakkelijker. Het is een gewoonte geworden….
VOORUITGANG
Hoe zorg je er nu voor dat je voortdurend kunt blijven groeien en niet terugvalt in oude, negatieve gewoontes?
Aandacht voedt, weet je nog? Dus als je je bewust blijft van mogelijkheden, positief blijft denken en je met positief denkende mensen omringt dan voorkom je dat je weer gehoor gaat geven aan angsten. Maar ook het mild zijn voor jezelf en toestaan dat je soms en dag hebt dat alles minder gaat en dat je angst voelt is een bijdrage aan positiviteit en levert vertrouwen op.
Om ons goed te voelen hebben we drie basisveiligheden nodig; autonomie, binding en competentie (ABC).
Autonomie; authenticiteit, hoger doel dienen, begrijpen wat je plaats is in het grotere geheel van een team of een vriendengroep, kunnen leiden en volgen, onafhankelijkheid, eigenaarschap.
Binding; samenwerking, sociale vaardigheden, communiceren, motiveren en inspireren, vertrouwen op de ander.
Competentie; vrijheid van zijn en vrijheid van handelen, het beste uit elk mens halen, structuur aanbrengen, trainen en vormen, continue leren en fouten bespreken.
Door je te focussen op bovenstaande ABC, te accepteren dat je wel eens tegenslag hebt en vooral positief te blijven denken zorg je ervoor dat je je niet meer op risico’s maar op kansen richt.
Voor nu; genoeg gelezen en op naar het toepassen van deze kennis!
Als je daar hulp bij nodig hebt; Contact – KRACHTZAT.
At your service.
